Warren Edward Buffett… Bir yatırım gurusu… Başarınınparayla ödüllendirildiği Amerikan kapitalizminin en büyük temsilcisi… Hakkında ve yatırım stratejisiyle onlarca kitap yazılan bir Amerikan kahramanı… İlkelerive yöntemlerine ‘Buffettoloji’ adı verilen eşi olmayan borsa figürü…
Dünyanın en başarılı yatırımcılarından biri… Buffet, sıfırdan başlayarak 2022 sonu itibarıyla 118 milyar dolar servete erişti. Bu servetle Buffet, dünyanın en zengin beşinci kişisi durumunda.
Peki nasıl zengin olunur? Yatırım yaparken nelere dikkat edilmeli? Nasıl bir strateji izlenmeli?
İşte dünyanın en zengin üçüncü kişisi Warren Buffet’tenzengin olmanın yolları ve yatırımcılara altın tavsiyeleri…
WARREN BUFFETT’TAN ZENGİN OLMANIN 10 YOLU
Hisse senedi yatırımından para kazanmanın birinci kuralı iyi şirketleri uzun vadeli elde tutmak ve uygun fiyata almaktır.
Kaybınızı ne zaman durdurmanız gerektiğini bilin. Satma kararını vermeniz gerektiği fiyatı önceden belirleyin.
Piyasadaki çalkantıları düşmanınız değil, dostunuz gibi görün; bundan kar etmeye bakın.
Borsadan para kazandığınızda harcamak isteyebilirsiniz. Bunun yerine kârınızla yeniden yatırım yapın.
Asla küçük bireysel yatırımcıların yaptığı gibi popülerolan ve iyi giden hisse senedini satın almayın. İyi yatırım çoğunluğun alım yapmadığı zamanlarda yapılır.
İyi araştırma yapın, bilgi toplayın ve kararlarınızı hızlı alın.
Kendi bütçenizde olduğu gibi seçeceğiniz şirketinyöneticilerinin de gereksiz masraflar konusunda takıntılı olmasına dikkat edin.
Borçtan kaçının. Hem siz hem de seçtiğiniz şirketinyönetilebilir minimum borcu olmasına dikkat edin. Krediler ve kredi kartları başarıya giden yol değildir.
Bir anlaşmaya varmadan önce kesinlikle tüm ayrıntıları konuşun. Özel hayatınızda da iş hayatınızda da bir anlaşmanın şartlarını açıkça belirtin. Bir işe başlamadanönce pazarlık gücünüz en üst seviyededir.
Risklerinizi her zaman değerlendirin. Başarınıngerçekten ne anlama geldiğini sorgulayın.
Warren Buffett, Columbia Üniversitesi’nde yükseklisans yaparken, hocası ve ünlü yatırımcı Benjamin Graham’ın öncülüğünü yaptığı değer yatırımcılığı(value investing) konsepti çerçevesinde kendiyatırım ilkelerini geliştirdi.Dünyanın en başarılıyatırımcılarından biri oldu. sıfırdan başlayarak 2022 sonu itibarıyla 118 milyar dolar servete erişti ve bu da onudünyanın en zengin beşinci kişisi yaptı.
Warren Edward Buffett… Bir yatırım gurusu, başarınınparayla ödüllendirildiği Amerikan kapitalizminin en büyük temsilcisi, hakkında ve yatırım stratejisiyleonlarca kitap yazılan bir Amerikan kahramanı, ilkeleri veyöntemlerine ‘Buffettoloji’ adı verilen eşi olmayan borsafigürü…
Aynı zamanda ABD’nin en zengin işadamlarını bukonuda harekete geçirmeyi başaran büyük bir hayırsever, 89 yaşında ve hala aktif, kurucusu
ve sahibi olduğu şirketi Berkshire Hathaway’in Başkanıve CEO’su…
Warren Buffett, 30 Ağustos 1930’da Omaha, Nebraska’da doğdu. Gençliğinde iş hayatı ve yatırımabüyük ilgi duydu. Bir borsa simsarı da olan babasıHoward Buffett, ABD Kongresi’ne 4 dönem seçildi.Buffett, öğrenciliğinden itibaren çeşitli işlerde çalışırken, yatırım dünyasıyla yakından ilgilendi. Lise mezuniyetyıllığında hakkında “matematiği sever, geleceğinborsacısı” ifadeleri yer aldı.
Bufett’in erken çocukluk yılları da girişimcilikörnekleriyle doludur. Kapı kapı dolaşarak sakız, Coca-Cola ve haftalık dergi sattı. Büyükbabasının dükkanındaçalıştı ve lisedeyken de
golf topu, gazete ve pul satışından epey para kazandı. İlkkez gelir vergisini 14 yaşındayken ödedi.
Buffett, daha 10 yaşında Wall Street’in en önemli borsasimalarıyla bir araya geliyor, yemeklere katılıyordu.Yatırıma çok erken bir yaşta başlayan Buffett, daha
11 yaşındayken ilk hissesini satın aldı. Bu ilk hissesenedi alımının şöyle bir öyküsü var: Aldığı hisse Cities Services
Preferred aitti. 38 dolardan 3 hisse satın almıştı. Ancakfiyat kısa sürede 27 dolara düştü. Buffett satmadı, hisseler 40 dolara çıktığında hemen elinden çıkardı. Ne var ki şirketin hisseleri bir süre sonra 200 dolara çıktı.Bu, Buffett’ın yaşamı boyunca borsa işinde kararlarını
etkileyecek bir karar almasına neden oldu; iyi bir şirketinhisse senedini seç ve elinde tut.
İş hayatı Buffett’e daha çekici geldiğinden üniversiteyegitmek istemese de babasının isteği üzerine 17 yaşındaPennsylvania Üniversitesi Whorton Okulu’nda başladığıyüksek öğrenim hayatını Nebraska Üniversitesi işletmebölümünde sürdürdü. Yüksek lisans için
için Harvard İşletme’ye yaptığı başvuru yaşının küçükolmasından dolayı reddedildi.
Daha sonra 1951 yılında, Columbia Üniversitesi’ndeekonomi bölümünden yüksek lisans derecesi aldı.Yüksek lisans dönemi hayatını büyük ölçüde etkiledi
çünkü yatırımcı kimliğini şekillendiren hocası Benjamin Graham ile burada tanıştı.
1949 yılında bir yatırım klasiği olan “Akıllı Yatırımcı” adlı kitabı yazan ve burada “değer yatırımcılığı” felsefesini işleyen Graham, hisse senetlerinin gerçekdeğerlerini bulma konusuna odaklandı. Geliştirdiğiformül ile değerinden düşük hisse senetlerini zamanındaalmanınŞirketi Berkshire Hattaway, 1988’de Coca Cola hisseleri toplamaya başladı. Sonunda 1.02 milyar dolara denk gelen şirketin yüzde 7 hissesinesahip oldu. Bu Berkshire’ın en karlı yatırımıydı vehala elinde bulunduruyor. Coca Cola yatırımı 27 yıliçinde 16 kat büyüdü.Coca Cola’nın yanı sıra halenApple’ın yüzde 5, Bank Of America’nın yüzde 9, Wells Fargo Bank’ın yüzde 9, Amerikan Express’inyüzde 18’ine sahip…
yollarını bulmaya çalışıyor ve hisse gerçek değerineulaştığında satmanın zamanı geldiğini savunuyordu.
Buffett da Columbia Üniversitesi’ndeki yüksek lisansıdöneminde ünlü yatırımcı Benjamin Graham’ınöncülüğünü yaptığı değer yatırımcılığı (value investing) konsepti çerçevesinde kendi yatırım felsefesini iyicegeliştirdi.
Daha sonra New York Finans Enstitüsü’ne katılarakekonomi konusunda kendini geliştirdi ve ardından iş dünyasında çeşitli ortaklıklar yapmaya başladı. Önce1951-54 arası kendi kurduğu ortaklık Buffett-Falk&Co.’da yatırım pazarlamacısı olarak çalıştı.
1954-56 arası Benjamin Graham’dan gelen teklifi hemenkabul ederek, Graham-Newman &Co.’da hisse senedistratejisti olarak çalıştı. Burada maaşı yıllık 12 bindolardı (Bugünün 112 bin doları). Burada geleceğin birbaşka borsa ustası Walter Schloss ile dirsek temasındaçalıştı.
Benjamin ince eleyip, sık dokuyan bir patrondu. Ancaksayesinde karlı hisse senedi aramayı, bulmayı ve değeryatırımcılığını iyice öğrendi.
1956’da Benjamin Graham emekli oldu ve şirketinikapattı. Buffett da memleketi Nevada, Omaha’yadönerek kendi şirketi Buffett Partnership Ltd.’i kurdu.Bu tarihte kişisel birikimi 174 bin dolardı (Bugünün 1.6 milyon doları). Graham’dan öğrendiği tekniklerikullanarak şirketlerin gerçek değerlerini tespit etti veyakın çevresinin yatırımlarını yöneterek, başarılısonuçlar elde etti.
Buffett, aynı zamanda ABD’nin en zenginişadamlarını bu konuda harekete geçirmeyi başaranbüyük bir hayırsever… Servetinin yüzde 99’unu bağışlayacağını açıkladı. Bunun büyük bölümünüde Bill ve Melinda Gates Vakfı aracılığıylayapacağını söyledi. Ömrü boyunca yaptığı bağışlar28.5 milyar dolara ulaştı.
1962’de ortaklıklardan kazandığı parayla dolar milyonerioldu. Bu yıl bütün ortaklıklarını tek bir çatı altındabirleştirdi ve tekstil şirketi Berkshire Hathaway’i satın aldı. Berkshire Hathaway’i çeşitli alanlara odaklanmış holding şirketinin adı olarak sürdürdü. 1970’ten itibarenBerkshire Hathaway’in Başkanı ve CEO’su oldu.1978’de ünlü yatırımcılardan Charlie Munger şirketinbaşkan yardımcısı olarak Buffett’a katıldı.
1970’lerde sigortacılık sektörüne yatırım yaptı. 1980’ler ise Buffett için «harika yıllardı.» 1982’de 376 milyondolar olan serveti bir yıl sonra 620 milyon dolara çıktı.1986’da dolar milyarderiydi. Buffett, 29 Mayıs 1990’da Berkshire Hathaway’in A sınıfı hisselerini adeti 7.17 dolardan halka arz etti.
1988’de Coca Cola hisseleri toplamaya
başladı. Sonunda 1.02 milyar dolara denk gelen şirketinyüzde 7 hissesine sahip oldu. Bu Berkshire’ın en karlıyatırımıydı ve hala elinde bulunduruyor. Coca Cola yatırımı 27 yıl içinde 16 kat büyüdü.
Coca Cola’nın yanı sıra halen Apple’ın yüzde 5, Bank Of America’nın yüzde 9, Wells Fargo Bank’ın yüzde 9, Amerikan Express’in yüzde 18, US Bankcorp’un yüzde8, JP Morgan’ın yüzde 1.6, New York Mellon Bank’ınyüzde 8.5, Kraft Heinz’ın yüzde 26 ve Moody’s’in yüzde
13.1 hissesine sahiptir.
2008 yılında dünyanın en zengin kişisi ünvanına sahip
Buffett için 2008 yılı iş hayatındaki önemli dönemlerdenbiri oldu. Küresel finansal krizde 23 milyar dolarkaybetti. Ancak soğukkanlılığını korudu, yatırımlarınadevam etti.
Buffett 2008 yılında, 13 yıldır birincilikte olan Bill Gates’in yerine geçerek 62 milyar dolar servetiyledünyanın en zengin kişisi oldu. Sonraki
yıllarda birinci olmasa da sürekli olarak en zenginlerarasında yer aldı.
Buffett aynı zamanda büyük bir hayırsever. Servetininyüzde 99’unu bağışlayacağını açıkladı. Bunun büyükbölümünü de Bill ve Melinda Gates Vakfı aracılığıylayapacağını söyledi. Buffett, 2009 yılında Bill Gates ilebirlikte, milyarderlerin servetlerinin yarısınıbağışlamaları öngören ‘Giving Pledge’i (HayırseverlikYemini) oluşturdu. Bu yemine Mark Zuckerberg dahil150’den fazla kişi
katıldı. 2016 yılında Berkshire Hathaway’in
2.86 milyar dolarlık hisselerini Bill ve Melinde Gates Vakfı dahil birçok derneğe bağışladı. Ömrü boyuncayaptığı bağışlar 28.5 milyar dolara ulaştı.
Warren Buffett’in özel hayatı ve alışkanlıkları
• Aşırı mütevazı. 1957’den beri aynı evde yaşıyor.
• Toplu taşıma araçlarını ya da kendi otomobili CadillacDTS’yi kullanıyor.
• Briç oynamayı ve kitap okumayı çok seviyor. Haftada 12 saatini briçe, boş zamanının yüzde 80’ini de okumaya ayırıyor.
• Apple’ın ortağı ama akıllı telefonu yok. 2013’ten bu yana eski model bir Nokia kullanıyor.
• Teknoloji ile arası iyi değil. Masasında bilgisayarı yok. Hayatı boyunca bir mail attı.
• Önce 2011’de satın aldığı Omaha World Herald ile başlayarak, günde 5 gazete okuyor.
• Pahalı restoranlar yerine McDonalds’a gidiyor, arkadaşlarına da burada yemek ısmarlıyor.
• 1952’de Susan Thompson ile evlendi. Ancak anlaşamadılar fakat boşanmadılar da…
• Çiftin üç çocuğu oldu: Susan, Howard ve Peter.
• Bayan Bufett, San Francisco’da yaşadı. Warren ile iletişimini koparmadı.
• Hatta Buffett’ı oyuncu Astrid Menks ile tanıştıran da oydu.
• Üçü çok yakındı, hatta sevdiklerine ortak imzalı yılbaşıkartı yolladılar.
• Bayan Buffett, 2004’te ölünce, Warren Buffett, 2006’da Astrid Menks ile evlendi.
• Her yıl esprili konuşmalar yaptığı BerkshireHathaway’in yıllık hissedarlar toplantısına 20 bin kişikatılır ve yıllık bilançoda yazdığı mektup ilgiyle okunur.
• 1999’da Peter Lynch ve John Templeton ile birlikte 20. Yüzyıl’ın Ey İyi Para Yöneticileri arasında seçildi.
• Time dergisi 2007’de Dünyanın En Etkili 100 Kişisi’nden biri olarak seçti.
• 2011’de Başkan Obama, Buffett’a Başkanlık ÖzgürlükMadalyası takdim etti.
• 2012 yılında kanser teşhisi kondu, tedavi oldu ve sağlığına kavuştu.
BUFFET’TAN HAYAT TAVSİYELERİ
Doğru insanla evlen: Yaşamında vereceğin en büyükkarar, kiminle evleneceğindir.
Kendine yatırım yap: Yapılabilecek en iyi yatırım, kendine olandır.
Nitelikli insanlarla birlikte ol:
Çevrende hep senden üstün özellikleri olan kişiler olsun.
Saygı duyduğun insanlarla birlikte çalış: En çok takdir ettiğin insanlar, çalışma arkadaşların olsun.
Gereksiz konuşmalara kulak asma: Yatırım yaparken, çevrendeki ekonomist, uzman gürültüsüne kafanı takma. Araştır ve doğru olanı yap.
Başarı parayla ölçülmez: Başarının ölçütü, asla servetin miktarı değildir. Sana verilen koşulsuz sevgi, yaşamboyu elde edebileceğin en büyük servettir.
HAYREDDİN TURAN
